Kalp kasının oksijenli kanla beslenmesini sağlayan arterlerin daralmasıyla oluşan hastalıktır. Koroner arter hastalığı, kalp kasına yeterli kanın ulaşamamasına neden olup çeşitli semptomlara yol açabilir.
Koroner Arter Nedir?
Kalp kasının oksijen ve besin maddeleriyle beslenmesini sağlayan damarlardır. Bu damarlar, kalbin düzgün bir şekilde çalışabilmesi için hayati bir öneme sahiptir. Kalbin kendisine kan taşıyan tek damarlar koroner arterlerdir. Bu nedenle bu damarların sağlığı, kalbin sağlığı için kritik bir rol oynar.
Koroner Arter Hastalığı Belirtileri ve Nedenleri
En yaygın belirtisi göğüs ağrısıdır. Göğüste baskı, yanma, ağrı veya rahatsızlık hissi olarak tanımlanabilir. Bazen omuza, boyuna, çeneye veya sırta yayılabilir. Kalp, vücuda yeterli kan pompalayamazsa nefes darlığı yaşanabilir. Eğer bir koroner arter tamamen tıkanırsa, kalp krizi gerçekleşebilir. Bu, göğüste şiddetli, ağrı, mide bulantısı, baş dönmesi, baş dönmesi veya kolda ağrı gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
Temel nedenleri, arter duvarlarında maddelerin birikmesiyle oluşan plaklardır. Plakların birikmesiyle, arterler daralır ve sertleşir, bu da ateroskleroz olarak adlandırılır. Koroner arter hastalığı riskini arttıran birçok faktör bulunmaktadır. Yüksek kolesterol, yüksek tansiyon, sigara kullanımı, obezite ve fiziksel aktivite eksikliği arasındadır.
Koroner Arter Hastalığı Tedavisi
Hastalığın şiddetine, hastanın genel sağlık durumuna ve yaşına göre tedavide değişiklik olabilir. Tedavinin ana hedefleri, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak ve kalp krizini azaltmaktır. Beta blokerler, kalbin oksijen ihtiyacını azaltarak kalp hızını ve kan basıncını düşürürler. Nitratlar Göğüs ağrısını hafifletmek için kullanılır, Genişleyici etkisiyle kan damarlarını genişleterek kalbe daha çok kan akışı sağlar. Kolesterol düşürücü ilaçlar, kolesterol seviyelerini düşürerek arterlerde plak oluşumunu azaltır. Aspirin ve diğer kan incelticiler, kanın pıhtılaşmasını önleyerek kalp krizi riskini azaltır.
Anjiyoplast, ve stent yerleştirme, daralmış veya tıkanmış arterleri genişletmek için kullanılır. Bypass cerrahisi, daralmış arterlerin çevresinde yeni bir yol oluşturmak için kullanılır. Ehsansif dış konturlama, kardiyak kas içine küçük kanallar oluşturmak için kullanılan bir yöntemdir. Yaşam tarzı değişiklerinde, diyet, egzersiz, kilo kontrolü, sigara ve alkol bırakmak riski azaltmaya yardımcı olur.
İyileşme Süreci
Koroner arter hastalığı tedavisi, bireyin genel sağlık durumuna ve yaşına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bypass gibi büyük cerrahi müdahaleler minimal invaziv prosedürlerden sonra iyileşme süreci farklılık gösterir.
Anjiyoplasti ve stent yerleştirme cerrahisinde hastalar, 24 saat içinde taburcu edilir. İşlemden birkaç gün sonra normal aktivitelere dönülebilir, ancak ağır fiziksel aktivitelerden kaçınılmalıdır. Doktor, stent yerleştirdikten sonra aspirin veya diğer kan inceltici ilaçları almanızı önerir. Koroner arter bypass cerrahisinde hastalar genellikle 5-7 gün arası boyunca hastanede kalabilir. Cerrahi sonrası ilk birkaç hafta içerisinde fiziksel aktivite kısıtlamaları olacaktır. Tam iyileşme genellikle birkaç ay sürebilir. Doktor, cerrahiden sonraki zaman için spesifik talimatlar ve ilaç reçeteleri verecektir.
Birçok hastane ve klinik kalp hastaları için özel rehabilitasyon sunmaktadır. Bu fiziksel aktiviteye güvenli bir şekilde geri dönmenizi ve sağlıklı yaşam tarzı geliştirmenizi destekler. Doktorunuzla düzenli takip randevuları ayarlamak önemlidir. Randevular, ilerlemenizi değerlendirmek ve gerekirse tedavi planını ayarlamak için kritiktir.
İyileşme sürecinde doktorunuzun önerilerine uymak, komplikasyonların önlenmesine yardımcı olur. Ayrıca, herhangi koroner arter hastalığı belirtisi veya semptomu fark ettiğinizde hemen sağlık uzmanınıza başvurmalısınız.
